Ami Ohun lori oro onisilebu meji
OSE KETA
Eka Ise Ede
Akole Ise Ede
Ami Ohun lori oro onisilebu meji
i ba – ta(shoe) (dd) – kf – kf
ii E – we(leaf) (rd) – f – kf
iii A– ja(dog) (rm) – f – kf
iv Ba – ba (father)(dm) – kf – kf
v Ti – ti(a name of a person) (mm) – kf – kf
AMI OHUN LORI KONSONANTI ARAMUPE
Ninu ede Yoruba konsonati aramupe asesilebu ti a ni ni “N” konsonanti yii le jeyo ninu oro bi eyo silebu kan nitori o le gba ami ohun lori. apeere,
i n lo –(mr) –k –kf
ii n sun – (md) – k-kf
iii o –ro –n –bo (drdm)-kf-k-kf
iv ba-n-te (ddm)-kf-k-kf
v ko-n-ko (ddd)-kf-k-kf abbl
EKA ISE: ASA
AKOLE ISE: Awon eya Yoruba ati Ibi ti won tedo si
Osusu owo ni gbogbo omo kaaro-o-o jiire se ara won. Bi o ti le je pe won ko si ni ojukan, si be omo iya ni gbogbo won.
Oniruuru eya ati ede ni awon omo Yoruba pin si kaakiri orile-ede Naijiria.
Awon eya Yoruba ati ilu ti won tedo si
OYO Ibadan, Iwo, Iseyin,Saki, Ogbonoso, Ikoyi-ile,
Igbo-ora, Eruwa, Ikeru, Ejigbo.
IFE Osogbo, Ile-ife, Obaluri, Ifetedoo, Araromi,
Oke igbo abbl
IJESA Ilesa, Ibolan, Ipetu-ijesa, Ijebu, Ijesa,
Esa-oke, Esa-odo, Imesi-ile abbl
EKITI Ado, Ikere, Ikole, Okamesi, Otun, Oya, Isan,
Omuo, Ifaki, abbl
Ondo Akure, Ondo, Owo, Idanre, Ore, Okitipupa,
Ikere, Akoko, Isua, Oke-igbo abbl
EGBA Abeokuta, Sagamu, Ijebu-ode, Epe, Igbesa,
Awori, Egbedo, Ayetoro, Ibora, Iberekodo,
Oke-odon, abbl
YEWA Ilaroo, Ayetoro, Imeko, Ifo, Isaya, Igbogila,
Ilobi, Ibese, abbl
IGBOMINA Ila-orayan, Omu-Aran, Oke-ila, Omupo,
Ajase-ipo abbl
ILORIN Ilorin, Okeoyi, Iponrin, Afon, Bala,
Ogbondoroko, abbl
EKO Isale-eko, Epetedo, Osodi, Ikotun, Egbe,
Agege, Ilupeju, Ikeja, Musin, Ikorodu,
Egbeda abbl.
EGUN Ajase, Ibereko, Aradagun abbl
EKA ISE: LETIRESO
AKOLE ISE: Awon Ohun to ya litireso Soto si Ede Ojoojumo
- Ede ni ohun to jade lenu ti o ni itumo ti o si je ami iyato laarin eniyan ati eranko.
- Ede ni a n lo lati gbe ero okan wa kale fun elomiiran
- Akojopo ede ti o di oro ijinle ni litireso.
- Ede joojumo je ipede igbora eni ye lawujo ti o ya eniyan ati eranko soto.
- Ijinle ede ti o kun fun ogbon, imo, oye, iriri,asa, igbagbo, ati eto awujo ni litireso.
IGBELEWON:
- Ko oro onisilebu marun-un ki o si fi ami ohun ti o ye si i
- So iyato meta ti o ya litireso soto si ede ojoojumo
- Ko eya Yoruba marun-un ati ibi ti won tedo si
ISE SISE: ko oro onii- konsonanti arnmupe marun-un pelu ami ohun to dangajia