SILEBU
OSE KERIN
EKA ISE: EDE
AKOLE ISE: SILEBU
Silebu ni ege oro ti o kere julo ti eemi le gbe jade leekan soso lai si idiwo.
Iye ami ohun ti o jeyo ninu oro kan ni iye silebu iru oro bee.
Ihun oro orusilebu kan le je,
I faweli nikan –(F)
ii Apapo konsonati ati faweli (KF)
iii Konsonati aranmupe asesilebu (N)
Apeere faweli nikan,
Gbogbo faweli aramupe ati aramupe je ihun oro onisilebu kan a e e I o o u
an en in on un.
Lilo won
Mo-ra-a (silebu kan ni “a, I, on, ati un”)
Mo-ri-i
Tolu mo-on
Baba-fun-un
Apeere apapo konsonati ati faweli (KF)
Lo – KF
Je – KF
Sun – KF
Fe – KF
Gba – KF
Ta – KF
Ge – KF
Ke – KF
Ra – KF
Ran – KF
EKA ISE: ASA
AKOLE ISE: Ikini ni aarin eya Yoruba, ounje won ati bi won se n se won
Asa ikini je okan lara iwa omoluabi. o je iwa ti a gbodo ba lowo omo ti a bi, ti a ko ti o si gba eko rere dandan ni ki omokurin dobale gbalaja ki omobirin si wa lori ikunle ti won ba n ki agba.
Ikini ni aarin eya Yoruba.
Ede Ajumolo Ede Adugbo Ilu
E kaa-aro Wen kaaaro Ijebu
Nkoo Oro Ekiti
In kuo u ro o Ilesa
O koo ri ro Akoko
E kaaro Ife
Apeere miran
Alangbaa ti wo le Alangbaa ti wo le Oyo
Olo do gba ti ole Ijesa
Ijon gba ti wo le Ijebu
Ounje eya Yoruba
Ouje je ohunkohun ti eniyan tabi eranko n je tabi mu ti o si n sara lore.
Orisirisi awon agbegbe ni ile Yoruba ni o ni iru ounje ti won feran.
Ondo ati Ekiti – Iyan
Ijebu – Ikokore
Egba – Laafu
Ibadan – Oka/amola abbl
Ona ti a n gba se awon ounje ni ile Yoruba
Ewa
Won a sa ewa
Won a gbe omi ka ori ina
Bi omi ba ho won a da ewa sii
Won a re alubosa sii
Bi ewa ba ti fe jinna, won a fi ata lilo epo ati iyo sii
Leyin ti o ba ti jinna, o ti di jije
Oole / moin moin
Won a bo eepo ewa kuro
Won a lo ewa pelu ata ati alubosa
Won a pon ewa sinu ewe
Won a gbe e kana
Bi o ba jina, o di jije
Akara
Won abo ewa
Won a lo ewa pelu ata
Won a gbe epo kana
Won a re alubosa si ewa lilo
Won a da ewa lilo die die sinu epo gbigba
Bi o ba din tan, o di jije
Isu sise
Won a bo eepo ara isu danu
Won a gee si wewe
Won a gbe e kana pelu omi
Won a fi iyo sii, won a si de ikoko naa
Bi o ba jina, o jije
Iyan
Won a be isu
Won a gee si wewe
Won a da isu si ori ina pleu omi ninu re
Won kii fi iyo si bi isu jije
Bi o ba jinna, won a gun ninu odo
Leyin eyi won a fi obe ti o wu won jee
Asaro
Won a be epo isu danu
Won a gee si wewe
Won a gbe omi lena
Won a da eroja bi ata, epo, eja, iyo, ede alubosa abbl sinu re
Bi omi ba ti ho, won a da isu sii
Won a roo po
Bi o ba jinna, o di jije abbl
Igbelewon:
- Fun ounje ni oriki
- Ko eya Yoruba merin ki o si ko ounje ti won feran ju
- Kin ni silebu?
- Ko ihun silebu pelu apeere meji meji
Ise asetilewa: bawo ni a se n se ekuru ati obe gbegiri nin ile yoruba