Onkà Yorùbá Láti Oókan De Aadota (1-50) Yoruba JSS 1 First Term Lesson Notes Week 6
Ọsẹ Kẹfa
EKA IṢẸ: EDE
AKỌLE IṢẸ: ONKA YORÙBÁ LATI OOKAN DE AADOTA (1-50)
Onka Yorùbá jẹ́ ọ̀nà tí a ń gba láti kà nnkan ní ọ̀nà tí yóò rọrùn. Eyi ni àwọn onka Yorùbá láti ọ̀kan sí aadọta:
- Ọ̀kan
- Ẹ̀jì
- Ẹ̀tà
- Ẹ̀rìn
- Àárùn
- Ẹ̀fà
- Ẹ̀jè
- Ẹ̀jọ
- Ẹ̀sàn
- Ẹ̀wà
- Ọ̀kanlà (10+1=11)
- Ẹ̀jìlà (10+2=12)
- Ẹ̀tàlà (10+3=13)
- Ẹ̀rìnlà (10+4=14)
- Àárùn dín lọ́gun (20-5=15)
- Ẹ̀rìn dín lọ́gun (20-4=16)
- Ẹ̀tà dín lọ́gun (20-3=17)
- Ẹ̀jì dín lọ́gun (20-2=18)
- Ọ̀kan dín lọ́gun (20-1=19)
- Ọgun
- Ọ̀kan lẹ́ lọ́gun (20+1=21)
- Ẹ̀jì lẹ́ lọ́gun (20+2=22)
- Ẹ̀tà lẹ́ lọ́gun (20+3=23)
- Ẹ̀rìn lẹ́ lọ́gun (20+4=24)
- Àárùn dín lọ́gọ̀n (30-5=25)
- Ẹ̀rìn dín lọ́gọ̀n (30-4=26)
- Ẹ̀tà dín lọ́gọ̀n (30-3=27)
- Ẹ̀jì dín lọ́gọ̀n (30-2=28)
- Ọ̀kan dín lọ́gọ̀n (30-1=29)
- Ọgọ̀n
- Ọ̀kan lẹ́ lọ́gọ̀n (30+1=31)
- Ẹ̀jì lẹ́ lọ́gọ̀n (30+2=32)
- Ẹ̀tà lẹ́ lọ́gọ̀n (30+3=33)
- Ẹ̀rìn lẹ́ lọ́gọ̀n (30+4=34)
- Àárùn dín lọ́gọ̀jí (40-5=35)
- Ẹ̀rìn dín lọ́gọ̀jí (40-4=36)
- Ẹ̀tà dín lọ́gọ̀jí (40-3=37)
- Ẹ̀jì dín lọ́gọ̀jí (40-2=38)
- Ọ̀kan dín lọ́gọ̀jí (40-1=39)
- Ọgọ̀jí
- Ọ̀kan lẹ́ lọ́gọ̀jí (40+1=41)
- Ẹ̀jì lẹ́ lọ́gọ̀jí (40+2=42)
- Ẹ̀tà lẹ́ lọ́gọ̀jí (40+3=43)
- Ẹ̀rìn lẹ́ lọ́gọ̀jí (40+4=44)
- Àárùn dín láádọ́ta (50-5=45)
- Ẹ̀rìn dín láádọ́ta (50-4=46)
- Ẹ̀tà dín láádọ́ta (50-3=47)
- Ẹ̀jì dín láádọ́ta (50-2=48)
- Ọ̀kan dín láádọ́ta (50-1=49)
- Àádọ́ta
EKA IṢẸ: ASA
AKỌLE IṢẸ: BÍ ASA ṢE JẸ́YỌ NÍNÚ Ẹ̀DÉ YORÙBÁ
Asa jẹ́yọ ní inú Ẹ̀dá Yorùbá nípa ìpèdè bíi òwe, akanlò-èdè, ewi, iṣẹ́ síṣe, bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Apeere:
- ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Oye jije
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: A gbọ́dọ̀ ní ìgboyà - ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Oge síṣe
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: Kí a maa ṣe kọjá agbára wa, kí a maa bá tẹ́ - ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Ẹrú jẹ́jẹ́ ní àwọn ọba àlàyé (oye jije)
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: Kí a maa bú òla fún àwọn aláṣẹ - ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Ìgbéyàwó
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: A gbọ́dọ̀ maa gbé ìgbé ayé aláàáfíà pẹ̀lú ẹni tí àjọ ń gbé, a kò gbọ́dọ̀ ṣe ohun tí ènìkejì kò fẹ́
Apeere akanlò-èdè:
- ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Asà ìsìnku
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: Baba tí kú - ÒWE
ASA TI O JẸ́YỌ: Asà ìsìnku
Ẹ̀KỌ́ TI AWỌN ASA YÌÍ KỌ WA: Ò ti kú
EKA IṢẸ: LITIRESO
AKỌLE IṢẸ: LITIRESO APILẸ́KỌ
Litireso apilẹ́kọ ni litireso tí a ṣe àkọsílẹ̀ nígbà tí ìmọ̀ mooko-mooka dé sí ilé wa.
Litireso apilẹ́kọ pin sí ọ̀nà mẹta:
i. EWI
ii. ERE-ONÍTÀN
iii. ÌTÀN ÀRÒSỌ
Litireso Apilẹ́kọ – Ìtàn Àròsọ
Kókó tí a gbọ́dọ̀ tẹ̀lé tí a bá ń kà litireso apilẹ́kọ ìtàn àròsọ:
- Onkáwe gbọ́dọ̀ lè ṣàlàyé ìtàn ní sùkí
- Ó gbọ́dọ̀ lè ṣàlàyé ìhùwàsí àwọn ẹ̀dá ìtàn inú ìwé ìtàn àròsọ
- Ó gbọ́dọ̀ lè mọ̀ kókó-ọrọ ìtàn náà
- Onkáwe gbọ́dọ̀ kọ àwọn ẹ̀kọ́ tí orí kọ̀ọ̀kan jáde
- Ó gbọ́dọ̀ lè fa àwọn ìsòwòlo èdè jáde bíi òwe, akanlò-èdè, bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ
- Onkáwe gbọ́dọ̀ lè fa àwọn asa Yorùbá tí ó súyọ jáde
- Bá ká náà, ó gbọ́dọ̀ lè mọ̀ ibùdó ìtàn àròsọ náà.
Igbelewọn:
- Kín ni litireso apilẹ́kọ?
- Ọ̀nà mélòó ni ó pin sí?
- Kọ àwọn kókó tó onkáwe gbọ́dọ̀ tẹ̀lé tí a bá ń kà litireso apilẹ́kọ
- Kọ onká lati ọ̀kan de aadọ́ta
ÌṢẸ́ ASETÍLẸ̀WÀ: Kọ òwe àti akanlò-èdè méjì méjì, kí o sì fa asa tí o jéyọ nínú ọ̀kọ̀ọ̀kan àti ẹ̀kọ́ tí o rí kọ jáde.